Việt Nam – Nhật Bản hôm nay: Nền tảng từ quá khứ
Những giá trị tích lũy từ quá khứ đang phát huy tác dụng trong quan hệ Việt Nam – Nhật Bản hiện nay. Nền tảng thiện chí, niềm tin và sự nhất quán mà hai nước xây dựng từ hàng trăm năm trước giúp quan hệ song phương trở nên ổn định, bền vững và ít bị xáo trộn bởi biến động khu vực hay toàn cầu.
Về ngoại giao, Nhật Bản là một trong những đối tác chiến lược quan trọng nhất của Việt Nam. Hai nước thiết lập Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện từ năm 2009, nâng tầm hợp tác từ kinh tế sang chính trị, an ninh, quốc phòng và giao lưu nhân dân. Các chuyến thăm cấp cao thường xuyên giữa lãnh đạo hai nước thể hiện niềm tin chính trị vững chắc, phản ánh trực tiếp di sản quan hệ từ quá khứ.
Ngoài cấp cao, cơ chế hợp tác đa phương và song phương cũng được triển khai mạnh mẽ. Hai nước đồng tổ chức các đối thoại chiến lược, đối thoại kinh tế và an ninh, tham vấn thường xuyên về các vấn đề khu vực như Biển Đông, ASEAN, và APEC. Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực chính trị và thể chế, từ cải cách hành chính đến đào tạo nhân sự cấp cao.
Trong chuyến tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44, 45 và các hội nghị cấp cao liên quan tại Vientiane (Lào), ngày 11/10/2024,
Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru. (Ảnh: TTXVN)
Giao lưu nhân dân và văn hóa là mảng hợp tác quan trọng, củng cố niềm tin lâu dài. Hàng năm, Việt Nam và Nhật Bản duy trì các chương trình trao đổi sinh viên, đào tạo lao động và hợp tác văn hóa – nghệ thuật. Hiện có khoảng 400.000 lao động Việt Nam tại Nhật, trong khi số sinh viên Nhật sang Việt Nam học tập cũng tăng. Những kết nối này không chỉ là hợp tác kinh tế – lao động mà còn tạo sự hiểu biết và thiện chí bền lâu.
Trao đổi văn kiện dự án viện trợ không hoàn lại Chương trình học bổng phát triển nguồn nhân lực JDS. (Ảnh: Đại sứ quán Nhật Bản cung cấp)
Về chính sách đối ngoại, cả hai bên tận dụng di sản quan hệ để điều chỉnh chiến lược trong bối cảnh khu vực Đông Á thay đổi nhanh chóng. Nhật Bản coi Việt Nam là đối tác then chốt trong chính sách “Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, trong khi Việt Nam hợp tác Nhật để đa dạng hóa quan hệ quốc tế và nâng cao vị thế trong khu vực. Di sản quan hệ từ quá khứ trở thành công cụ thực tiễn, giúp hai bên đưa ra các quyết định chiến lược ổn định và minh bạch.
Hiện tại của quan hệ Việt – Nhật là sự hòa trộn giữa lịch sử và chiến lược. Những giá trị và niềm tin tích lũy từ quá khứ đang tạo nền tảng vững chắc, giúp hai nước duy trì hợp tác ổn định, bền vững và hiệu quả trên mọi lĩnh vực, từ chính trị, ngoại giao đến xã hội và văn hóa.
